رم گیمینگ
رم چیست؟
RAM مخفف random access memory یا حافظه دسترسی تصادفی است. به بیان دیگر، رم یک حافظه موقتی است که اطلاعاتی را که کامپیوتر به آنها نیاز دارد در خود نگاه میدارد. وقتی که شما یک برنامه را باز میکنید سیستم عامل آن را در رم ذخیره میکند و وقتی که آن را میبندید اطلاعات از رم حذف میشود. بدون رم کافی سرعت کامپیوتر شما پایین میآید و به خوبی عمل نمیکند.
رم چه نقشی در گیمینگ دارد؟
دلیل اهمیت رم این است که توسط آن سیستم میتواند سریعتر به اطلاعات دسترسی پیدا کند. شما تمام دادههای گیم را روی هارد درایو یا درایو حالت جامد خود دارید اما این که اطلاعات را از آنجا بیرون بکشید سرعت کار شما را پایین میآورد. درنتیجه کامپیوتر اطلاعات را به رم منتقل میکند تا سریعتر به آنها دسترسی پیدا کند.
با رم پایینتر، کامپیوتر نمیتواند تمام گیم را در خود ذخیره و آن را به درستی اجرا کند درنتیجه عملکرد پایین میآید. اگر رم شما زیادی پایین باشد بازی به طور کلی اجرا نمیشود. البته لازم به ذکر است که کارتهای ویدئو خاص رم خود را دارند که به آن vRAM میگویند. البته کار vRAM به طور کلی با رم سیستم متفاوت است و تمرکزش روی ارسال گرافیک به صفحه نمایش است. درنتیجه اگر قصد انجام بازی با رزلوشن 4K را دارید به vRAM خیلی زیادی نیاز دارید. برای مثال اگر رم سیستم شما حتی 32 گیگابایت هم باشد، اگر رم ویدئو در کارت شما 2 گیگابایت باشد باز هم عملکرد دستگاه شما پایین خواهد آمد.
آیا رم بیشتر بهتر است؟
شاید فکر کنید که رم بیشتر به معنی عملکرد بهتر است اما همیشه اینطور نیست. اگر رم شما بیشتر از اطلاعات مورد نیازتان باشد فضای اضافه بی مصرف باقی میماند. برای مثال اگر 64 گیگابایت رم روی سیستم داشته باشید اما تنها از 2 گیگابایت آن استفاده کنید بیشتر حافظه شما بدون مصرف باقی خواهد ماند.
برای گیمینگ به چقدر رم نیاز داریم؟
در حال حاضر یک کامپیوتر گیمینگ معمولی به 8 گیگابایت رم نیاز دارد. تحقیقات تفاوت خیلی کمی را در عملکرد رم 8 گیگابایتی و 16 گیگابایتی نشان داده است. درحالی که 4 گیگابایت رم روی کامپیوترهای قدیمی نیز در بسیاری از مواقع کار ما را راه میاندازد اما این که یک کامپیوتر جدیدی را با رم 4 گیگابایتی بسازیم خیلی عاقلانه نیست، زیرا بازیها روز به روز درحال پیچیدهتر شدن و سنگینتر شدن هستند. اگر میخواهید کمی آینده نگر باشید و یا فعالیتهای سنگینی مثل ویرایش ویدئو یا کارهای سنگین انجام میدهید 16 گیگابایت رم برای شما کافی است.
درک مشخصات رم برای گیمینگ
مقدار رم شما تنها قسمتی از داستان است. تمام رمها شبیه به هم نیستند و شما باید مشخصات دیگری را نیز درنظر بگیرید.
طراحی DDR
همهی رمها دارای DDR و یک شماره نسخه هستند. DDR مخفف Double Data Rate ، به این معنی دوبار عمل در هر چرخه ساعت است. این تکنولوژی در طول زمان پیشرفت کرده و هم اکنون نسخههای پیشرفتهتری ساخته شده است. در حال حاضر DDR2 دیگر قدیمی شده و کمتر ممکن است به آن بربخورید. رم DDR3 هنوز در بازار موجود است اما معمولاً از DDR4 استفاده میشود که استاندارد کنونی است. درحالی که DDR5 نیز ساخته شده اما هنوز تجاری نشده است.
رمهای نسلهای متفاوت با یکدیگر سازگار نیستند. درنتیجه شما نمیتوانید یک رم DDR4 را به درگاه مادربرد DDR3 متصل کنید. اگر برای یک دستگاه قدیمی رم میخرید حتماً مطمئن شوید که مادربرد شما آن را پشتیبانی میکند.
سرعت ساعت
هنگام خرید رم به این که مادربرد شما چند درگاه دارد توجه کنید. بیشتر مادربردها حافظه دو کانالی را پشتیبانی میکنند و سیستم میتواند دو رم را به طور موازی پشتیبانی کرده و عملکرد را بهبود بخشد. برای مثال فرض کنید که شما قصد دارید 16 گیگابایت رم روی سیستم خود داشته باشید. اگر مادربرد شما دو درگاه دارد بهتر است به جای یک رم 16 گیگابایتی از دو رم 8 گیگابایتی استفاده کنید. اگر تعداد درگاههای شما بیشتر است میتوانید از تعداد رمهای بیشتری استفاده کنید.
نسل رم
حافظههای موقت کامپیوتر و لپتاپ در انواع مختلفی ارائه میشوند که با استاندارد DDR (کوتاه شده عبارت Double Data Rate) از یکدیگر قابل تشخیص هستند. حافظههای رم در حال حاضر تا نسل چهارم یا DDR5 معرفی شدهاند. هر نسل DDR در مقایسه با نسل قبلی سرعت بیشتری دارد، برق کمتری مصرف میکند و زمان تاخیر کمتری دارد.
در واقع هرچه تعداد چرخههای قابل انجام در ثانیه توسط رم بیشتر شود، به طبع میزان ذخیره سازی و خواندن دادهها نیز بالاتر میرود. در نتیجه تجربه روانتری را برای کاربران ممکن میسازد. معمولاً بین چرخه رم و استاندارد DDR همبستگی مستقیمی وجود. این موضوع را میتوان هنگام مقایسه DDR3 ،DDR4 و به تازگی DDR5 به راحتی مشاهده کرد.
در مادربردهای کامپیوتر و لپتاپ به علت تفاوت در تعداد پینها و شیارها، تنها یک نوع از این استاندارد پشتیبانی میشود. مثلا مادربردهای مدل ۲۰۱۴ به بعد تنها با DDR4 سازگارند و از نسل قدیمیتر پشتیبانی نمیکنند. پس بایستی هنگام خرید رم از پشتیبانی برد خود اطمینان حاصل کنید.
در حال حاصر DDR4 به عنوان استاندارد رایج و مقرون به صرفه شناخته میشود و اکثر کامئیوترهای روز از این استاندارد استفاده میکنند. با این حال DDR5 جدیدترین استاندارد از فناوری DDR SDRAM محسوب میگردد که بالاترین سرعت ممکن را با حداقل مصرف نویز و انرژی فراهم میآورد. هرچند قیمت این محصول و بردهای سازگار با آن به شدت بالاست.
برای بازی کردن به رم DDR4 نیاز داریم؟
در حال حاضر برد و پردازندههای محدودی از رمهای جدید DDR5 پشتیبانی میکنند. با این حال این روند به مرور بهبود خواهد یافت. پردازندههای اینتلی (Intel) نسل دوازدهم با نام رمز Alder Lake از DDR5 پشتیبانی میکنند. علاوه بر این، انتظار میرود پردازندههاس سرور سرور Xeon نسل بعدی اینتل با نام Sapphire Rapids نیز از این نکنولوژی پشتیبانی کنند.
به طبع همراه با پردازندههای نسل دوازهمی اینتل، مادربردهای سری ۶۰۰ اینتلی را می طلبند. در نتیجه میتوان گفت تنها بردهای اینتلی با چیپستهای Z690 و B660 و H610 از رمهای DDR5 پشتیبانی میکنند. قاعدتا این دسته از محصولات با توجه به بهرهمندی از تکنولوژی جدیدتر، قیمت بالاتری نیز دارند.
در سوی دیگر ایامدی (AMD) تا لحظهی انتشار این مقاله هنوز پردازندههایی را عرضه نکرده است که از DDR5 پشتیبانی کنند. اما انتظار میرود که پشتیبانی از DDR5 را در معماری نسل بعدی Zen 4 این کمپانی که در سال ۲۰۲۲ میلادی عرضه خواهد شد، تعبیه شود.
با استناد به توضیحات بالا، خرید رمهای نسل جدید DDR5 از نظر اقتصادی و در دسترس پذیری انتخاب هوشمندانهای به نظر نمیرسد. علاوه بر این عملکرد این دسته از محصولات چندان تاثیر قابل توجهی در بازیهای حال حاضر نخواهند داشت.